Le blog de Sangha OP

ជាថ្ងៃដែលលោក សម រង្សី ប្រកាសជាឧឡារិកថានឹងវឹលត្រឡប់ចូលស្រុកខ្មែរវិញ។ គាត់សង្ឃឹមថា ថ្ងៃនោះនឹងអាចមានដំណោះស្រាយនយោបាយ តាមឧបាស្រ័យអនុគ្រោះទោសពីសំណាក់ព្រះមហាក្សត្រដល់រូបគាត់ តាមការស្នើពី ហ៊ុន សែន ព្រោះវាជាទម្លាប់បុណ្យជាតិ។ ចុះបើព្រឹត្តិការណ៏នេះ វានឹងអាចកើតឡើងពិតគឺច្បាស់ជាមានដំណោះស្រាយជាថ្មី រវាង រង្សី នឹង សែន ក្នុងនោះ គឺអ្វីៗដែល រង្សី លើកឡើងថាជាបញ្ហាស្លាប់រស់របស់ជាតិ ដែលរបបភ្នំពេញជាអ្នកធ្វើ វានឹងអាច នរៈនេះ បំភ្លេចចោលជាថ្មី រួមទាំង ការដោះលែង គឹម សុខា និង ដំណើរការឡើងវិញ នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីធ្វើសម្បទាន ជាមួយ ហ៊ុន សែន។ យើងឃើញថា វឹលចុះវឹលឡើង រង្សី ត្រឡប់មករក ហ៊ុន សែន ដដែល។ តែ រង្សី ភ្លេចគិតថា ទំនាស់ គាត់ នឹង សែន វាមានធម្មជាតិ ជាទំនាស់បុគ្គលឯកជន នៅត្រង់ចំណុច ដែលគាត់ចោទប្រកាន់ គ្មានភ័ស្តុតាងជាក់ស្តែងថា ហ៊ុន សែន ជាអ្នកនៅពីក្រោយគ្រោះថ្នាក់ដល់ស្លាប់ ហុក ឡងដី ដែលមានកូនប្រុស ជាកូនប្រសារ ហ៊ុន សែន។

មួយជំហានម្តងៗ វាមិនឆ្លើយតបទៅនឹងបរិបទខ្មែរទៀតទេ ព្រោះពេលវេលានេះ វាជាពេលរបស់របបផ្តាច់ការ ប្រើគ្រប់មធ្យោបាយ ក្រៅផ្លូវច្បាប់ និង បង្កើតច្បាប់សំរាប់កម្រាមសឹកសត្រូវរបស់គេ ហើយ ដែលគេទុកជា សត្រូវទី១របស់គេ គឺ « សេរីភាព នៃប្រជាពលរដ្ឋ »។ អ្វីដែលជាគុណប្រយោជន៍មួយស្របក់ពេល ដែលរបបផ្តាច់ការ គេផ្តល់ឲ វាជាតម្លៃ នៃការបាត់បង់ នូវសេរីភាពនេះឯង។

សំនួរនេះ សមនឹងលើកយកមកពិចារណា ក្នុងគំនិត រកការពិត អំពី វិសាលភាពនយោបាយ របស់វានៅស្រុកខ្មែរ។ ពាក្យស្លោកនេះ មានគោលដៅ នយោបាយជាឧត្តមគតិ ដើម្បីបង្ហាញ នូវគោលការណ៏ នៃសីលធម៏សង្គម ដែលអ្នកប្រកាសប្រកាន់យកចំពោះមុខគូប្រឆាំងរបស់ខ្លួន។ ពាក្យសត្រូវ នៅក្នុងបរិបទខ្មែរ គឺជាចម្លើយចំពោះអំពើ របស់គណបក្សកាន់អំណាច ដែលទុកអ្នកប្រឆាំងនឹងខ្លួន ជាសត្រូវដាច់មុខ ហើយធ្វើគ្រប់មធ្យោបាយទុច្ចរិត ដើម្បីយកឈ្នះជាដាច់ខាត។ ដូច្នេះ ប្រយោគ « មិនយកខ្មែរណាជាសត្រូវ » គឺប្រកាសឡើង នៅក្នុងស្មារតី អោយមាន ការផ្លាស់ប្តូរអ្នកដឹកនាំតាមសន្តិវិធី ពោលថា សត្រូវនយោបាយក៏ជាខ្មែរ ហើយខ្មែរនិងខ្មែរ មិនមែនជាសត្រូវនឹងគ្នានោះឡើយ។

សំនួរនេះ សមនឹងលើកយកមកពិចារណា ក្នុងគំនិត រកការពិត អំពីវត្តមាន ជាប្រយោជន៏ របស់លោក សម រង្សី នៅក្នុងឆាកនយោបាយនៅក្នុងស្រុកខ្មែរ។ គេអាចទុកលោក សម រង្សី ជានយជន (អ្នកនយោបាយ) ជើងចាស់ម្នាក់ នៅមានប្រជាប្រិយភាព ទោះបីលោក បានធ្វើកំហុស មួយចំនួននៅក្នុង សកម្មភាពនយោបាយរបស់លោក។

ក្រោយពីការរលំ នៃរបងទីក្រុង ប៊ែកឡាំង នៅឆ្នាំ ១៩៨៩, គេឃើញថា កម្លាំងនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ មានការរីកចំរើនរហ័ស នៅក្នុងបណ្តាលប្រទេសខាងកើត នៃទ្វីបអឺរ៉ុប។ វាគឺជាទីបញ្ចប់ នៃប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលលោក Francis Fukuyama បានសរសេរ អំពីជ័យជំនះ នៃលោកសេរី លើលោកកុម្មុយនិស្ត។ តែបន្ទាប់ក្រោយមក វាមានកើត នូវគំនិតជាតិនិយមជ្រុលនៅលើពីភពលោក និង ចលនាសាសនានិយម នៅក្នុងបណ្តាលប្រទេសអ៊ីស្លាម ដែលនាំអោយពិភពលោក ធ្លាក់ទៅក្នុងអសន្តិសុខមិនទៀង សូម្បីតែ សហរដ្ឋអាមេរិច ដែលជាមហានគរប្រជាធិបតេយ្យ ក៏ជួបប្រទះ នូវបាតុភូតនេះដែរ។